Có một câu chuyện mà hầu như người đi biển nào cũng thuộc lòng: Trước đây, trong những chuyến đi biển dài ngày của ngư dân Cà Mau, khi nước ngọt dùng để uống trên thuyền cạn, không kịp trở về hoặc ghé đảo Hòn Khoai để lấy nước, mọi người thường bẻ càng cua, hứng lấy chất dịch bên trong để uống. Vị mằn mặn, ngòn ngọt trong càng cua dễ uống hơn nước biển, lại không tanh.
Người Việt Nam có bộ óc rất thông minh và sáng tạo nên từ những chất dịch có trong càng cua mà họ đã làm nên một món ăn nức tiếng vùng đất mũi: Tiết canh cua. Những chú cua biển tươi ngon nhất được ngư dân mang vào đất liền, thương lái chọn những con có gạch to để bán cho những nhà hàng ăn nhậu với giá cao hơn, vì cua có gạch thì tiết canh cua ngon, ngọt và nhiều chất bổ hơn.
Phải cần 3 đến 4 con cua biển chừng 800gr đến 1kg mới làm được một dĩa tiết canh. Đầu tiên họ dùng những con cua thường, luộc chín cho vào ít rượu để thịt cua đậm đà và thơm hơn. Tỉ mỉ gỡ từng miếng nạc cua, cho vào dĩa trộn đều với các gia vị vừa ăn. Cho thêm ít rau thơm như ngò gai, rau húng băm nhuyễn…làm cho món ăn đa dạng hương vị và ngon miệng hơn. Những nguyên liệu này dùng để trộn chung với tiết cua vì tiết canh cua không thể hãm được giống tiết canh vịt và heo.
Những chú cua dùng để lấy tiết thì phải để tươi nguyên, rửa sạch, dùng dây buộc chặt bốn cái càng lại thật chặt thành một chụm. Để dĩa nguyên liệu vừa làm phía dưới, lấy kéo cắt một lượt. Tiết cua sẽ chảy từ những chiếc chân còn ngo ngoe xuống dĩa. Trong tiết cua có lẫn nước nên khi tiết đông nước sẽ nổi lên trên, dùng muỗng vớt nước ra thật khô, rắc lên trên một ít lạc rang, rau ngò…
Mới nhìn tiết canh cua giống như rau câu, nhưng ăn thấy lạ và rất ngon. Cái vị mặn mặn, ngọt ngọt của thịt cua lẫn với tiết cua khiến người ăn cảm giác như đang ngồi sát mép biển, vừa ăn hải sản vừa nhâm nhi một chút mặn chát của nước biển.
Tiết canh cua cũng được ăn chung với bánh tráng, ăn kèm với rau diếp cá, khế chua, chuối chát. Nếu đã đến đất Cà Mau vùng đất cuối cùng của đất nước thì không nên bỏ qua món ăn độc đáo và khó quên này.
(Món ngon Sài Gòn)